Het design research

Sustainable knitwear

Door wat ontwerper Maartje Boer in de modewereld zag gebeuren, besefte zij dat ze het in haar ontwerppraktijk anders wilde. De verslaving aan fast fashion heeft grote gevolgen voor de afvalberg, en de hoeveelheid overproductie en de matige kwaliteit zijn een verspilling van grondstoffen en energie. In het design research dat zij deed aan de Master Design onderzocht zij manieren om op een duurzame manier gebreide kleding te ontwikkelen.

Allereerst deed Maartje literatuuronderzoek naar wat voor haar de toekomst van mode is. Ze concludeerde dat breien de meest duurzame fabricagemethode van kleding is, en dat sommige vezels duurzamer zijn dan anderen. Zij kiest bewust voor wol, alpaca, linnen, biologisch katoen en gerecyclede vezels. Om op langdurige en kostbare transporten te besparen besloot zij om productie in-huis te laten plaatsvinden. Hiermee kan ze transparant zijn naar de consument toe en deze beter informeren over het productieproces. Een belangrijk onderdeel van de toekomst van mode is het geven van meerwaarde aan een kledingstuk. Een goede methode daarvoor lijkt personalisatie te zijn.

Personalisatie als meerwaarde

Maartje vroeg zich af in hoeverre kleding werkelijk meerwaarde krijgt door personalisatie, en of de klant zich meer verbonden voelt met een kledingstuk wanneer zij bij de creatie betrokken is geweest. Ze analyseerde hiertoe diverse personalisatieconcepten, maar bedacht ook een test met participanten waarin ze samen met hen een eigen kledingstuk samenstelde.

Uitwerking van een interactieve wand

De positieve reacties van de participanten bevorderden de ontwikkeling van een interactieve keuzewand; een logisch systeem om het personalisatietraject te visualiseren. Ofwel, hoe kon Maartje een kledingstuk dat nog niet bestaat inzichtelijk en aantrekkelijk maken?

Zij vond het belangrijk dat het keuzeproces zowel tactiel als digitaal was. Kledingstukken, stoffen en kleuren zijn fysiek aanwezig, maar het veranderproces is digitaal. De klant doorloopt de volgende stappen: het kiezen van een model

– het bepalen van de kleur;
– keuze uit een aantal gebreide stofstructuren;
– de maat van de klant;
– kleine wijzigingen in het model, zoals mouwlengte.

Bij elke keuze die via aanraking van de wand werd geactiveerd, was de visualisatie direct zichtbaar met behulp van projectie op een paspop.

Tijdens het jaarlijkse modefestival Fashionclash kon zij een grote iteratie doen: testen van het concept, de proefcollectie gebreide kleding, de methode van personaliseren, het aantal keuzemogelijkheden en wat men bereid was te betalen voor een persoonlijk kledingstuk.

Nieuwe Praktijken

Collectie voor de consument

De gebreide collectie zoals deze ontwikkeld is binnen de Master is inmiddels beschikbaar voor particulieren. Via de website van STRIKKS krijgt de klant uitleg over het concept, de collectie en de mogelijkheden. Om het persoonlijke aspect van elk kledingstuk te benadrukken wordt elk kledingstuk niet digitaal via de website aangeboden, maar via designbeurzen en winkels.

Digitale middelen binnen nieuwe winkelconcepten

Maartje nam in 2018 deel aan Retailution, een symposium en expositie over nieuwe winkelconcepten en hoe digitale middelen daarbij kunnen worden ingezet.

Tegelijkertijd vond een presentatie in De Bijenkorf in Rotterdam plaats, waar klanten van het warenhuis konden kennismaken met haar collectie gepersonaliseerde gebreide kleding. Deze twee momenten waren zeer waardevol over hoe de huidige consument tegen personalisatie van kleding aankijkt. Hieruit bleek onder meer dat de meeste consumenten nog niet klaar zijn voor deze nieuwe manier van kleding kopen, en dat ze meer visuele overtuiging nodig hebben.

Later dat jaar werd de presentatie gekoppeld op de Dutch Design Week in Eindhoven, waar nog meer consumenten konden kennismaken met haar concept.

Samenwerking met Fieldlab Ultra Personalized Products

Maartje concludeerde dat in het bestaande concept keuzes die de klant maakt nog onvoldoende helder gevisualiseerd werden en niet pasten bij de lichaamsmaten van de klant. Zulke onregelmatigheden maken het moeilijk voor de klant om overtuigd te worden een kledingstuk te kopen.

Met behulp van een subsidie van NL NextFashion & Textiles kon Maartje samenwerken met het Fieldlab UPPS (ultra personalized products) van TU Delft. Ze ontwikkelde samen met afstudeerder M. van der Bie de configuratie en de beleving van de klant verder door. Van der Bie deed een uitgebreide analyse naar het personalisatieproces, de presentatie van het kledingstuk, de manier van maatnemen, en het zoeken naar de juiste manier van visualisatie. Voor de grafische representatie van het kledingstuk is gekozen voor bestaande software Clo3D. Vervolgens zijn er aan de hand van zes proefpersonen visualisaties en gebreide kledingstukken gerealiseerd en vergeleken.

Het resultaat is een ontwerpvoorstel: een accurate interactieve digitale weergave van het keuzeproces dat de klant doorloopt, waarbij de klant een helder beeld heeft van het visuele aspect van het kledingstuk (stof, kleur, pasvorm).

Het gezamenlijke onderzoek heeft opgeleverd dat grafische/digitale visualisatie inderdaad waardevol is in het personalisatieproces. Maar verbeteringen zijn nodig om het proces nog aangenamer te maken voor de klant, zoals een betere verpersoonlijking van de avatar. Verdere uitkomsten waren dat de klant ook moeite kan hebben met een personalisatiesysteem, omdat er vragen worden gesteld over maatvoering waar de klant normaal gesproken niet mee bezig is of geen kennis van heeft. Tevens is de weergave van de gebreide stoffen nog niet precies genoeg om valling van de stof correct weer te geven. Daarvoor is verbeterde software maar ook meer rekenkracht van de computer nodig.

Meer activiteiten

Op het seminar / expositie van Bridging the gap between data and humans (DataVisCamp te Heerlen) was Maartjes breiwerk onderdeel van de expositie. Zij materialiseerde data met behulp van breisteken en draad. 

De ontwerper

Maartje is textielontwerper met een specialisatie in breitechnieken. Haar ervaring zet zij in als docent aan de Maastricht Intitute of Arts, en heeft zij ontwerpstudio STRIKKS opgericht. De basis van Maartje’s praktijk is haar fascinatie voor het fenomeen dat je met één draad een constructie kan maken waarmee ontelbare variaties mogelijk zijn. Hier komen stoffen uit voort met allerlei verschillende eigenschappen die je op diverse manieren kunt toepassen.