Het design research
Exclusive design onderzoekt hoe je door enkel voor één persoon met een specifieke beperking te ontwerpen webontwerp kunt verbeteren.
Zijn werk als webdesigner én recentelijk als docent aan Hogeschool van Amsterdam gaf Vasilis van Gemert het inzicht dat meer en meer dat websites ontworpen worden voor mensen die websites ontwerpen. Als de ontwerper het goed vind, dan vindt iedereen het wel goed, is de gedachte. In de webindustrie is geen cultuur van testen met echte mensen, laat staan van ontwerpen samen met participanten.
Samen met zijn studenten, en samen met verschillende mensen met verschillende beperkingen, onderzoekt Vasilis tegenwoordig hoe websites er uitzien als ze in eerste instantie voor mensen met beperkingen worden ontworpen.
Exclusive design
Tijdens zijn design research aan de Master Design heeft hij met verschillende mensen websites ontworpen die echt alleen voor deze mensen hoeven te werken. Zo heeft hij een tailor made variant van de 2Doc website gemaakt, en een website met animaties voor een blinde fotograaf. Tegenwoordig laat hij zijn studenten vooral dit soort experimentele interfaces maken.
Vasilis heeft in zijn onderzoek vier Exclusive Design principes uitgewerkt en getest die nu de leidraad vormen bij het ontwikkelen van websites specifiek voor een persoon of groep die niet uit de voeten kan met ‘gewone’ websites. Zo blijken Study situation, Ignore conventions, Prioritize identity & Add nonsense ook in de ontwerp- en onderwijspraktijk praktijk goed van pas te komen. In Exclusive Design Challenges nodigt Vasilis studenten en ontwerpbureaus uit om deze werkwijze in te zetten en zo een inclusiever internet te ontwikkelen.
De nieuwe praktijken
Mensen die niet kunnen horen missen vaak een groot deel van een film. Veel van de spanning zit verstopt in het geluid. Waar wij bij bepaalde scenes op het puntje van onze stoel zitten, pakt iemand die doof is wellicht uit verveling haar mobieltje.
Aan zijn studenten geeft hij de opdracht om de nuances die in het geluid zitten op zo een manier te visualiseren dat iemand die doof is die nuances ook begrijpt. Het werk van deze studenten werd regelmatig getest door iemand die echt doof is.
Het heeft geresulteerd in een experimentele verzameling van filmfragmenten. Bij sommige van deze fragmenten kan je je voorstellen dat dit een bestaand specialisme zou moeten worden. Het voegt echt iets toe.
Visualiseer de nuances van geluid voor mensen die doof zijn.
Tailor made interfaces
~Hoe werkt een drag and drop interface voor een programmeur die echte moeite heeft met fijne motoriek?
~Wat is een podcast voor een ontwerpster die doof is?
~Hoe zorg je er voor dat een topwielrenster die blind is het trainingsschema van het komende jaar kan gebruiken?
~Op wat voor manieren kan je er voor zorgen dat een specialist op het gebied van duurzaamheid, die sinds tien jaar langzaam zijn zicht verliest, weer tabellen en grafieken kan duiden?
Dit zijn een aantal van de vragen die Vasilis, samen met deze echte mensen, heeft voorgelegd aan zijn studenten. Een bijkomende vraag was dit jaar: hoe test je interfaces met echte mensen met beperkingen tijdens de Corona-lockdown.
Ook hier zijn er door deze persoonlijke en exclusieve aanpak bijzondere prototypes gemaakt. Zoals bijvoorbeeld het idee om te navigeren door een tabel door je mobieltje te bewegen en te draaien, wat wonderwel goed werkte.
Iets bestellen voor mensen die blind zijn
Ontwerpbureau Q42 heeft samen met het Rijksmuseum aan een groep van Vasilis’ studenten de opdracht gegeven om de bestelflow van entrée-tickets te herontwerpen, specifiek voor mensen die screen readers gebruiken. Door zich specifiek te richten op mensen die géén specialist zijn op het gebied van spraak-software, maar hier wel van afhankelijk zijn, is de interface op veel punten innovatief geworden, én wijkt hij op belangrijke punten af van de algemeen geaccepteerde best practices. Dit ontwerptraject, waar goed is samengewerkt met meerdere participanten, heeft Q42 én het Rijksmuseum belangrijke nieuwe inzichten gegeven op het gebied van ontwerpen voor mensen met beperkingen.
En wellicht belangrijker: er is nu een groep studenten die unieke kennis en ervaring meeneemt het werkveld in. Kennis die daar zo goed als geheel ontbreekt.
De ontwerper
Vasilis is webdesigner en docent aan de opleiding CMD van de Hogeschool van Amsterdam.
Vasilis verkent in zijn werk voortdurend de mogelijkheden van het web en ontwikkelt kritische en experimentele websites waarin de grenzen van het web worden onderzocht.
MD eindpublicatie Exclusive Design. Scroll op de site naar beneden voor een overzicht van de onderliggende artikelen en de vier Exclusive Design principes. epub & pdf versie.
